İslam medeniyeti, altın çağını yakalamanın arifesindeydi. Selçuklular, İslam dünyasının merkezinde siyasi birliği sağlamış, yeni bir çağa yürümeye hazırlanıyordu. Mezhep çatışmalarının yerini ilim meclislerinde yaşanan hararetli fikri tartışmalar süslüyor, stratejik vilayetlere medreseler kuruluyor, sürgün edilen âlimlerin itibarları iade ediliyor, ilme ve ilim adamlarına üst düzeyde önem veriliyordu.
Devlet teşkilatında yapılan köklü değişikler ve ayrılıkçı Fatımilerle anlaşarak devleti içten çökertmeye yeltenen Haşhaşilere karşı yapılan sistemli mücadeleler Selçukluları, Türk Cihan Hâkimiyeti Mefkûresini gerçekleştirmenin eşiğine getirmişti. Medreselerin meyvelerini verip topluma ışık saçmaya başladığı demlerde bu mefkûre, kutlu şafağına doğru gün sayıyordu.